پرش به محتوا

سیمریا (قاره)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

سیمریا یک قاره باستانی بود، یا، به عبارت بهتر، رشته‌ای از ریزقاره‌ها یا زمین‌ها،[۱] که از گوندوانا در نیم‌کره جنوبی منشعب شد و به اوراسیا در نیم‌کره شمالی اضافه شد. این کشور شامل بخش‌هایی از ترکیه، ایران، افغانستان، پاکستان، تبت، چین، میانمار، تایلند و مالزی امروزی بود.[۲][۳] سیمریا از سواحل گوندوانان اقیانوس تتیس دیرینه در سیسورالین[۴] جدا شد و با باز شدن اقیانوس نئو تتیس در پشت آن، در طول پرمین، پالئو تتیس در مقابل آن بسته شد.[۵] از آنجایی که تکه‌های مختلف سیمریا با سرعت‌های متفاوتی به سمت شمال حرکت می‌کردند، اقیانوس مزو تتیس بین قطعات مختلف در طول سیسورالیان شکل گرفت.[۶] سیمریا از گندوانا از شرق به غرب، از استرالیا تا شرق مدیترانه جدا شد.[۷] در عرض‌های جغرافیایی متعددی امتداد داشت و دامنه وسیعی از مناطق آب و هوایی را در بر می‌گرفت.[۸]

ایران[ویرایش]

فرورانش نئو-تتیس غربی زیر اوراسیا منجر به ماگماتیسم گسترده‌ای در ناحیه‌ای شد که اکنون شمال ایران نامیده می‌شود. در اوایل ژوراسیک، این ماگماتیسم نیروی کششی صفحه‌ای ایجاد کرد که به شکستن پانگه‌آ و باز شدن اولیه اقیانوس اطلس کمک کرد. در دوره ژوراسیک پسین-کرتاسه پیشین، فرورانش مرز میانی اقیانوس نئو-تتیس به شکستن گوندوانا کمک کرد، از جمله جدا شدن زمین‌ساخت آرگو-برمه از استرالیا.[۷] ریزقاره مرکزی شرق ایران (CEIM) در تریاس پسین طی رویداد کوه‌زایی منطقه‌ای «ائوسیمری» در شمال ایران با اوراسیا جوش خورد، اما ایران از چندین بلوک قاره‌ای تشکیل شده و منطقه احتمالاً در اواخر پالئوزوئیک و اوایل مزوزوئیک شاهد چندین بسته شدن اقیانوس بوده است.[۹]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

یادداشت[ویرایش]

  1. Cheng, Jian-Bo; Li, Ya-Lin; Li, Shuai; Xiao, Si-Qi; Bi, Wen-Jun; Zou, Yu (December 2022). "Reconstruction of the South Qiangtang–Zhongba–Tethyan Himalaya continental margin system along the northern Indian Plate: Insights from the paleobiogeography of the Zhongba microterrane". Journal of Asian Earth Sciences. 240: 105376. Bibcode:2022JAESc.24005376C. doi:10.1016/j.jseaes.2022.105376. Retrieved 2 April 2023.
  2. (Scotese و McKerrow 1990)
  3. (Ruban، Al-Husseini و Iwasaki 2007)
  4. Wang, X. -D; Ueno, K.; Mizuno, Y.; Sugiyama, T. (15 June 2001). "Late Paleozoic faunal, climatic, and geographic changes in the Baoshan block as a Gondwana-derived continental fragment in southwest China". Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology. 170 (3–4): 197–218. Bibcode:2001PPP...170..197W. doi:10.1016/S0031-0182(01)00228-0. Retrieved 17 October 2022.
  5. (Golonka 2007)
  6. Xu, Hai Peng; Zhang, Yi-chun; Yuan, Dong-xun; Shen, Shu Zhong (1 September 2022). "Quantitative palaeobiogeography of the Kungurian–Roadian brachiopod faunas in the Tethys: Implications of allometric drifting of Cimmerian blocks and opening of the Meso-Tethys Ocean". Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology. 601: 111078. Bibcode:2022PPP...60111078X. doi:10.1016/j.palaeo.2022.111078.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ (Stampfli و Borel 2002)
  8. (Metcalfe 2002)
  9. (Buchs و دیگران 2013)